Nghịch lý

Trong khi nhiều nhà thuốc bệnh viện (NTBV) đang chịu sự kiểm tra gắt gao về việc kiểm tra giá thuốc theo thặng số quy định tại Quy chế quản lý dược bệnh viện và chịu thuế doanh nghiệp cho hoạt động buôn bán thuốc thì nhiều phòng khám, bệnh viện ngoài công lập lại ngang nhiên bán thuốc không phép với giá cao hơn gấp nhiều lần so với giá nhập.

Theo Quy chế quản lý dược bệnh viện, các nhóm thuốc phân phối trong NTBV (sẽ phân nhóm theo từng mức giá) được quy định thặng số lãi trần tối đa 5%-20%. Với quy định này, ngành y tế đang nỗ lực để đưa thuốc đến tay người sử dụng với giá trị thật của nó, không để tình trạng giá thuốc thoải mái nhảy múa vì các “đầu nậu” thao túng với hàng chục tầng nấc phân phối trước khi đến tay người tiêu dùng. Theo Sở Y tế TPHCM, quy định này đã bắt đầu có hiệu lực từ ngày 12-8-2008 và hầu hết các NTBV – nhất là bệnh viện công đều thực hiện rất nghiêm. Không chỉ thực hiện nghiêm túc về quy chế chuyên môn, các NTBV– với tư cách pháp nhân là một đơn vị độc lập, có dược sĩ đại diện đăng ký kinh doanh, chịu trách nhiệm – cũng phải hoàn thành nghĩa vụ thuế của riêng mình.

Tất cả những quy định hiện hành về hoạt động NTBV hiện nay được xem là tương đối chặt chẽ, để các NTBV thực hiện tốt trách nhiệm, nghĩa vụ của mình. Chế tài để ràng buộc các NTBV thực hiện cũng khá gắt gao khi mức phạt vi phạm hành chính về việc bán thuốc quá giá quy định khoảng 15 – 20 triệu đồng.

Tuy nhiên, nghịch lý là những chế tài này lại không thể áp dụng được cho những cơ sở không có nhà thuốc nhưng lại sử dụng kho lẻ của bệnh viện vào hoạt động xuất bán thuốc cho bệnh nhân như một NTBV, với tỷ lệ lãi vượt hàng chục đến hàng ngàn phần trăm so với mức quy định. Trong đợt thanh tra đột xuất tại Phòng khám International SOS tại 65 Nguyễn Du phường Bến Nghé quận 1 TPHCM vừa qua, Thanh tra Sở y tế đã phát hiện một số sai phạm của phòng khám, trong đó có việc kinh doanh thuốc không phép với giá bán cao hơn giá gốc 3.350%. Tuy nhiên, việc xử phạt hoạt động bán thuốc giá cao của phòng khám là không thể, khi tại đây không đăng ký thành lập NTBV. Việc xử phạt chỉ dừng lại ở việc kinh doanh thuốc không phép và một số sai phạm khác với mức phạt nhẹ nhàng hơn nhiều so với những chế tài dành cho NTBV.

Có lẽ cũng vì lỗ hổng đầy nghịch lý của hành lang pháp lý, một số bệnh viện trong một thời gian dài đã trốn tránh sự quản lý của cơ quan chuyên môn, cũng như trách nhiệm nộp thuế cho nhà nước khi lập lờ sử dụng kho lẻ cấp phát thuốc để xuất bán thuốc cho bệnh nhân với tỷ lệ lãi đến hàng chục, hàng trăm phần trăm. Đây là một nghịch lý, bất công cho những đơn vị chấp hành nghiêm chỉnh việc đăng ký thành lập NTBV, hành nghề theo đúng quy định. Cần xem lại vấn đề này để đảm bảo sự cân bằng giữa trách nhiệm, nghĩa vụ và quyền lợi.

KIM LIÊN